Henk van Stokkom: doendenker van beroep

Henk Th. J van Stokkom: toegetreden als DDB-expert 'Ontwikkeling & Verandering;
Henk Th. J van Stokkom: toegetreden als DDB-expert 'Ontwikkeling & Verandering;
8 maart 2016
Nieuws | | De Dikke Blauwe

Binnen het team van De Dikke Blauwe is Henk van Stokkom vanaf vrijwel het eerste uur een vaste en goed gelezen columnist die vaak en smakelijk schrijft over het domein 'Ontwikkeling & Verandering': het vakgebied dat traditioneel wordt aangeduid met Ontwikkelingssamenwerking. Van Stokkom doet dat met een heldere visie volgens het adagium van oud-staatssecretaris Volkshuisvesting Jan Schaefer: 'In gelul kun je niet wonen.'  Deze visie heeft een naam: doendenken.

Van Stokkom is bepaald geen onbekende voor de redactie: al vanaf 2007 schrijft hij regelmatig columns voor en ook was hij gedurende vier jaar lid van de Redactieadviesraad van FM/Filanthropium, de voorlopers van De Dikke Blauwe. Voor wie de vele columns van Henk van Stokkom leest, doemt een beeld op van een volstrekt onafhankelijke geest die zich geen knollen voor citroenen laat verkopen. Van Stokkom wordt door velen in de sector beschouwd als een sympathiek dwarsligger die het hart op de juiste plek heeft als het gaat om minder bedeelde medemensen. Uitstekende eigenschappen voor iemand die vermogensfondsen adviseert en die persoonlijk, vanuit diverse bestuurlijke functies, betrokken is bij zeer veel projecten, met name in sub-Sahara Afrika, die gericht zijn op empowerment.
 
Naast zijn advieswerk geeft Van Stokkom als operationeel directeur sinds najaar 2015 leiding aan Stichting Dioraphte, een juridische fusie van de stichtingen Liberty, Dijkverzwaring, Continuendo MusartE Foundation en Dioraphte. Van Stokkom zal op persoonlijke titel de redactie niet alleen adviseren over onderwerpen en invalshoeken op zijn expertisegebied, maar daarnaast ook nog op geregelde basis kritische columns (blijven) schrijven.
 
In zijn advies- en schrijfwerk betoont Van Stokkom zich, zoals gezegd, een echte doendenker: 'Ik ben een zeer bewuste aanhanger van het doen. Ik kom in de ontwikkelingssector veel kundige mensen tegen die vooral veel tijd spenderen aan semantische discussies en wetenschappelijk onderzoek - allemaal nuttig - maar er moet ook uitvoering worden gegeven aan goede voornemens. Die plaveien zoals iedereen weet de weg naar de hel. Plannen maken moet je vooral niet verwarren met werken. Met alleen strategische luchtfietserij ga je geen hongerige magen voeden.'
 
Op de vraag wie die plannen dan moeten uitvoeren, zegt Van Stokkom: 'We hebben overal managers neergezet, maar ik ben er een groot voorstander van om mensen zo laag mogelijk in de organisatie beslissingen te laten nemen. Dat moet je dan wel faciliteren. Wij zoeken daarom ook altijd naar plekken en mensen waarin actie tot stand kan komen.'
 

Het pragmatisme van Van Stokkom wil niet zeggen dat hij geen ruimte biedt aan contemplatie en studie. Dat bewijs levert jij als lid van de Adviesraad van het in Washington zetelende Evidence Action: deze organsiatie doet gedegen wetenschappelijk onderzoek naar methodieken en interventies die goed kunnen werken. Van Stokkom: 'Daar stopt het bij veel denktanks en organisaties dan. Blijft in de lucht hangen, maar wij stoppen hier niet. We kijken hoe we die succesvolle methodieken kunnen implementeren en opschalen.'
 
De kwaliteit van leven van andere mensen proberen te verbeteren leidt onveranderlijk tot vele dilemma's, die Van Stokkom ook aanduidt als de 'triage-problematiek': je kunt niet alle problemen tegelijk oplossen en dus moet je keuzes maken. De basis daarvoor is lang niet altijd een objectieve. Van Stokkom: 'De keuzes zijn in de praktijk bijna altijd subjectief. En dat is misschien maar goed ook. De een zal zich storten op lange termijnproblemen, de ander juist op de problemen van het hier en nu. In alle gevallen staat het voor mij vast dat je nooit kunt ontwikkelen en veranderen vanuit de gedachte dat wij dat allemaal moeten leiden en sturen. Dat is extreem tricky. Je zult moeten praten met de mensen bij wie je gaat interveniëren: wat willen zij?'
 
'Doendenkers' is, kortom, een voortreffelijke omschrijving van Van Stokkoms filosofie, die ook leidend zal zijn bij de adviezen die hij de (hoofd)redactie van De Dikke Blauwe gaat geven voor onderwerpkeuzes en invalshoeken. Van Stokkom: 'Sommigen denken aan doemdenker, omdat ik vaak nogal tegendraadse opvattingen debiteer, maar leuker vind ik de variatie op de Engelse uitdrukking 'consider it done'. In doendenken-taal wordt dat: 'Consider it...Done!'
 
2/2