nlVijf jaar geleden maakte Argos al een zeer kritische uitzending over WKOF, dat wordt aangeduid als een ‘lookalike’: een organisatie die meelift op de reputatie van een gevestigd goed doel. In dit geval: KWF. Argos-redacteur Kees van den Bosch: ‘WKOF verschilt maar één letter met KWF. KWF besteed zeventig procent van haar inkomsten aan kankeronderzoek, WKOF maar twintig procent.’
Jaarverslag niet transparant
Op basis van enkele klokkenluiders bracht Argos vijf jaar geleden aan het licht dat WKOF haar dm-diensten inkocht bij het bedrijf Euro DM, dat eigendom is van een van de oprichters van het WCRF-netwerk, de Amerikaanse moederorganisatie van WKOF. Bovendien bleek WKOF een groot deel van haar fundraisingkosten weg te schrijven als ‘voorlichting’. Deze beschuldiging werd in de uitzending van gisteren herhaald. Argos sprak opnieuw met enkele ex-werknemers en liet een aantal jaarverslagen analyseren door expert dr. Jeroen van Raak (assistent-professor auditing, Universiteit Utrecht) en kwam tot de conclusie dat een significant deel van de inkomsten nog steeds wordt uitgegeven aan werving: gemiddeld tachtig procent, met een uitschieter naar zelfs meer dan negentig procent. Slechts twintig procent zou daardoor worden besteed aan de doelstelling die WKOF breed uitvent op radio en tv en die zij in haar naam draagt: kankeronderzoek.Verbazing over Transparant Prijs
Groot was derhalve de verbazing van Argos dat WKOF vorig jaar de hoogste score haalde voor transparantie van haar jaarverslag in de - intussen opgeheven - Transparant Prijs, een wapenfeit dat door WKOF in haar reactie op de uitzending wordt aangehaald: ‘Vorig jaar werd ons jaarverslag beoordeeld met een AAA-score door de jury van de Transparant Prijs, wat de hoogste score is voor transparantie van een jaarverslag. Ons jaarverslag, gecontroleerd door een externe accountant, voor iedereen toegankelijk op wkof.nl/jaarverslag.’ Argos noemt het onbegrijpelijk dat de organisator van de Transparant Prijs, accountantsorganisatie PWC, juist het gebrek aan transparantie, bijvoorbeeld over de hoge wervingskosten en de ongespecificeerde afdracht van een miljoen euro aan het Amerikaanse moederbedrijf, heeft beloond met een prijs.Goedgevig en goedgelovig
VU-filantropiehoogleraar Theo Schuyt wees in de uitzending op het olievlek-effect van organisaties die de verdenking op zich laden misbruik te maken van donateursgeld. Schuyt: ‘Gevers zijn goedgevig, maar misschien ook wat goedgelovig. In een sector die drijft op vertrouwen wordt zelfverrijking dubbel zwaar aangerekend.’ Schuyt zou, op basis van de informatie van Argos over WKOF, zelf nooit geld aan deze organisatie geven en plaatst grote vraagtekens bij de besteding: ‘wat gebeurt er met die tachtig procent?’.Frustratie
In het interview met CBF-directeur Roline de Wilde verbaast Argos zich over de beperkte jurisdictie van de toezichthouder. De Wilde herhaalde in de uitzending wat het CBF in een verklaring stelde die de toezichthouder al vrijdag, voorafgaande aan de uitzending, liet uitgaan: de sector heeft bewust gekozen voor een systeem van zelfregulering en dit betekent dat er voor goede doelen geen wettelijke verplichting is om de erkenning aan te vragen en zich te laten toetsen. De Wilde weigerde in het interview te gaan op de specifieke casus WKOF omdat zij daarvoor onvoldoende inhoudelijke informatie heeft. In de CBF-verklaring klinkt echter duidelijk de frustratie door over de beperkingen die zelfregulering oplegt aan de ‘waakhond’: ‘De vragen van Argos m.b.t. WKOF laten zien dat het handelen van niet-erkende organisaties ook afstraalt op de rest van de sector. Dit soort situaties brengt de grenzen van de zelfregulering in beeld.’Meer voorlichting dan onderzoek
De Wilde deed een oproep aan goede doelen om zich door haar organisatie te laten toetsen. Een oproep waaraan WKOF gehoor lijkt te geven. Argos-redacteur Kees van den Bosch maakte in de uitzending bekend een schriftelijke toezegging daartoe te hebben ontvangen. De organisatie verweert zich in de brief tegen een aantal beschuldigingen, maar erkent ook fouten te hebben gemaakt. Zo is de bewering in het jaarverslag dat de beloning van directeur Nadia Ameyah conform de brancherichtlijnen zou zijn, onwaar. WKOF erkent ook meer geld uit te geven aan voorlichting dan aan onderzoek.In gesprek met CBF
In een verklaring op haar website stelt WKOF: ‘Na zorgvuldige evaluatie hebben wij in december 2013 het CBF-keurmerk zelf opgezegd. Op basis van feedback van onze achterban hebben wij echter besloten bij het CBF de nieuwe Erkenning voor goede doelen aan te vragen. Wij hebben dit inmiddels aan het CBF gecommuniceerd. Binnenkort hebben we een oriënterend gesprek met het CBF over de aanvraag.’Argos-redacteur Kees van den Bosch: ‘Een systeem van zelfregulering is net zo streng als de sector zelf wil. En als je echt iets wilt regelen, heb je toch een buitenstaander, een politieagent, nodig. In het verkeer regelen we het ook niet allemaal zelf.’
►Beluister de Argos-uitzending: klik hier
►Bekijk de reactie van WKOF: klik hier
►Lees het bericht over de CBF-verklaring: klik hier
