Wij of zij?

Volgens het Nederlandse Donateurs Panel ‘lijken Nederlanders problemen dichter bij huis steeds belangrijker te vinden’. Op de vraag ‘Welk probleem moet volgens u in 2015 als eerste worden opgelost?’ scoren onderwerpen in Nederland opvallend hoger dan internationale onderwerpen, volgens de onderzoekers. In de top 3 komen alleen binnenlandse onderwerpen voor, zoals armoede, ouderenzorg en de toenemende kosten voor de zorgverzekering in ons land. Op de vraag wat men zelf zou willen doen om de wereld te verbeteren antwoordt 34,7%: ‘mensen in mijn omgeving persoonlijk verzorgen.'
De vraagstelling van NDP en de conclusie zelf roepen weer enkele andere belangrijke vragen op. Wij denken namelijk dat Nederlanders problemen dichtbij altijd al belangrijk hebben gevonden. Niets nieuws onder de zon. Het punt is alleen: wie gaat daar wat aan doen? In het niet eens zo heel verre verleden kon de burger daarvoor vrijwel blindelings vertrouwen op de overheid. Maar het demasqué van onze verzorgingsstaat werpt burgers terug op eigen kracht. Daartoe ‘geframed’ door het kabinet met de semantische vondst van de eeuw: ‘de participatiesamenleving’.
Wat echter ontbreekt in dit plaatje is de expliciete rol van charitatieve fondsen: zien de respondenten in het NDP-onderzoek fondsen ook als middelen ‘om de wereld te verbeteren’? Vinden zij dat – door hen gesteunde (geld, tijd, kennis) - charitatieve organisaties ook een antwoord kunnen geven op de problemen dichtbij huis?
Of zou hier nog iets anders aan de hand zijn: worden charitatieve fondsen überhaupt (nog) gepercipieerd als burgerinitiatieven die geheel los staan van de overheid? Als middel van de burger om de, of beter, zijn wereld te verbeteren nu die overheid steeds vaker niet thuis geeft?
Kijk dat zouden pas echt interessante onderzoeksvragen zijn: is filantropie ‘van hun’ (niet van burgers), of toch (nog steeds) ‘van ons’?