Voetstuk

Dit jaar zijn er heel wat mannen - opvallend genoeg alleen maar mannen - van hun voetstuk gevallen. Gelazerd zou ik zeggen.

Votron van Fortis, Zumwinkel van Deutsche Post en sinds enige dagen Bernie Madoff. Wellicht heeft u een kort nieuwsbericht gezien over Madoff, de man die gekoppeld wordt aan een mogelijke fraude van wellicht vijftig miljard dollar. Hij moet nog voorkomen dus er zijn weinig feiten. In 2000, tijdens mijn laatste bezoek aan New York, hebben we een aantal gerenommeerde money managers bezocht. Madoff was in dat financiële circuit toen al lang een legende en zal dat gezien de omvang van het schandaal waarschijnlijk blijven. Voor de liefhebbers is er een aardige pagina in de Wikipedia over Madoff (Engelstalige versie). Voor de echte liefhebbers is het aardig om ook even het tabblad ‘discussion' bij Madoff's vermelding te bekijken. Het gaat daar vooral over het wel of niet vernoemen van zijn joodse achtergrond. Hoe het ook zij Madoff heeft een enorm lang spoor van vernieling getrokken, ook bij (joodse) charitatieve beleggers en ook in Nederland. Hij zal daarom wel met stip genoteerd gaan worden in de ‘List of trading losses' in diezelfde Wikipedia. Ik ga er namelijk van uit dat een groot deel van het geld gewoon verloren is gegaan en slechts een deel zal aan fees en/of via de achterdeur op Bernie's rekeningen zijn bijgeschreven. Die ‘List of trading losses' is overigens ook een mannen aangelegenheid. Van oudsher is het gezegde dat sommige vrouwen een gat in hun hand hebben. Deze heren hadden geen handen of gebruikte ze allebei om het geld weg te scheppen. Afgezien van het feit dat mijn eerdere opmerkingen over toezicht ook in een groter verband van toepassing lijken, mag geconstateerd worden dat het oude spreekwoord; "If it sounds too good to be true, it probably is..." hier weer van toepassing is.

Wie mag je nou naast Madoff en zijn trawanten kwaad aankijken? De verkoper van Madoff's producten ? De Toezichthouders? Als ik morgen een nieuwe auto koop en na een half jaar blijkt dat een deel van de onderdelen bestond uit gekopieerde en kwalitatief mindere onderdelen dan is de verkoper niet veel te verwijten. Je mag er niet van uit gaan dat hij of zij de auto uit elkaar haalt voor levering en alles controleert. Kortom de fabrikant is verantwoordelijk voor hetgeen geleverd wordt. Maar wat als tijdens het transport van de fabriek naar de dealer die onderdelen zijn gewisseld? Dan nog zal de fabrikant het zwaar krijgen. Ik ben weliswaar geen specialist op het gebied van productaansprakelijkheid of ketenaansprakelijkheid maar ik denk dat ik aardig in de richting zit. In dit voorbeeld is dus de fabrikant toch zo'n beetje degene die moet zorgen dat het proces bewaakt wordt en dat er een goed product geleverd wordt aan de koper. Over toezicht heb ik het hier al eerder gehad.

Hoe dan ook het zal niet zo lang meer duren of de eerste aansprakelijkheidsclaims zullen ook in de charitatieve sector opduiken. Uw organisatie zou het toch gaan regelen voor dat bedrag? Het is mislukt maar het geld is op...... Is dat niet te vaak en te makkelijk weg gepoetst met; ‘kan gebeuren....'.

Misschien dat die claim voorlopig niet komt. Blijft toch de vraag of uw organisatie de keten wel echt in de hand heeft en dat is wat anders als een ISO certificaatje want dat had Madoff ook. Misschien iets om naar te kijken voordat er volgend jaar iemand van haar voetstuk gaat vallen.