nl
Tekst en foto's: Olga de Kort-Koulikova
Het nieuwgebouwde instrument wordt in het bijzijn van zijn schenker Karel Brevet in het Chassé Theater in Breda gepresenteerd. Met deze gulle gif herdenkt de Bredase concertbezoeker zijn vrouw Lya, aan wie hij zijn liefde voor klassieke muziek te danken heef. Karel Brevet: ‘Mijn vrouw was haar hele leven lang een groot muziekliefhebster. Het eerste wat ze deed als ze ’s ochtends opstond was Radio 4 aanzetten en die ging pas ’s avonds laat uit. Samen bezochten we graag klassieke muziekconcerten. Voor mijn pensionering werkte ik in Rotterdam, dus was de Doelen onze vaste concertlocatie.
Toen ik niet meer werkte, begonnen we ons steeds meer op het zuiden van het land te richten aangezien we hier al geruime tijd woonden. De philharmonie zuidnederland beviel ons vanaf het eerste concert, wij konden zowel het repertoire als de orkestklank waarderen. Daarom wilde ik iets voor dit orkest betekenen, ter nagedachtenis aan mijn vrouw’.
Een betekenisvolle herinnering
Dat zijn donatie het orkest aan een harp kon helpen, wist Karel Brevet pas na het gesprek met relatiemanager Maud Douwes. ‘Natuurlijk kun je als donateur ook een bijdrage voor algemene doelen geven, maar het is toch veel aardiger als het aan iets speciaals gekoppeld is’, vindt Karel Brevet. ‘Toen ik het orkest benaderde, bleek dat het aan een nieuwe harp toe was. Het is misschien geen bekend feit, maar harpen moeten – in tegenstelling tot violen – na een aantal jaar vervangen worden. Ik heb toen samen met Stefan Rosu, Maud Douwes en harpiste Marieke Schoenmakers alles uitgebreid besproken en kwam tot de conclusie dat het inderdaad een harp zou worden.’ In de agenda van Karel Brevet staat 22 februari al lange tijd genoteerd. ‘Ik werd op de hoogte gehouden van het gehele bouwproces, maar het eindresultaat heb ik nog niet gezien. Ik laat me in februari verrassen. Dan kom ik met een stel vrienden en kennissen – allemaal muziekliefhebbers – naar het Chassé Theater. Ook voor hen zal de presentatie van de harp een volkomen verrassing zijn. Ze weten wel dat we naar een concert van philharmonie zuidnederland gaan, maar de rest horen ze ter plaatse.’ Dat zijn instrument na het openingsconcert tot het vaste instrumentarium van philharmonie zuidnederland zal behoren, stemt Karel Brevet bijzonder positief: ‘Ik vind het een heel mooie manier om mijn vrouw te herdenken. Zij heef me met klassieke muziek vertrouwd gemaakt, en nu zij er niet meer is, blijf de herinnering aan haar in deze harp voortleven.’
Zeer welkom
Harpiste Marieke Schoenmakers heef inmiddels kennisgemaakt met haar nieuwe harp. Het instrument staat al bij haar thuis, waar het sinds afgelopen zomer wordt ingespeeld. Na deze muzikale ‘opvoeding’
is de harp klaar om haar plaats in het orkest in te nemen. Marieke Schoenmakers: ‘Een nieuwe harp is zeer welkom. Men denkt vaak dat het een instrument voor het leven is en dat een harp – net als viool – met de tijd alleen maar mooier klinkt. Het tegendeel is waar. Een harp heef vooral in een orkest veel te lijden en is regelmatig aan vervanging toe. Dat heef te maken met het feit dat de snaren direct op de klankbodem bevestigd zijn. Bovendien zitten ze ook nog aan één kant van het raamwerk. Je kunt de harp dus niet eventjes omdraaien om de andere kant te bespelen; het instrument is gebouwd voor je rechterschouder. In de loop der tijd wordt de spanning van de snaren te groot voor de klankbodem, die begint dan omhoog te komen. Het houtwerk past niet meer perfect, de verhoudingen kloppen niet meer en de mechaniek wordt steeds moeilijker af te stellen. Bovendien lijden orkestharpen veel meer onder temperatuurwisselingen dan een instrument dat altijd thuis in dezelfde kamer staat. Daarbij komt ook nog de kwaliteit van het hout kijken. De ene harp kan zestig jaar meegaan, terwijl de andere is veel eerder aan vervanging toe is.’Warm en helder geluid
De harpiste kon zelf kiezen waar het nieuwe instrument zou worden gebouwd. ‘Er zijn verschillende harpbouwers, maar ik koos uiteindelijk voor dezelfde bouwer als die van de twee harpen die we in het orkest hebben. Ze komen beide van Horngacher uit Duitsland, en zijn dus familie van elkaar. Je moet je instrument wel op tijd bestellen, want ze hebben ze niet op voorraad. Je kunt wel je wensen doorgeven, en een voorstel doen voor aanpassingen. Het blijf echter maatwerk, want geen enkel stuk hout is hetzelfde. Daarom is ook geen enkele harp hetzelfde.’ Marieke Schoenmakers heef een harp uitgezocht die haar het meest aansprak. Waar ze vooral op lette was de klank. ‘Ik was op zoek naar een warm doch helder geluid, en daarnaast ook een toon met veel kern en projectie. Je hebt bijvoorbeeld harpen die een beetje klein zijn van toon. Ze klinken mooi als je ze alleen of in kleine bezetting bespeelt, maar in een orkest zijn ze meteen verloren. Voor een orkest heb je een instrument met veel geluidsdraagvlakte nodig. Wat ook belangrijk is dat een harp met dezelfde kwaliteit in alle registers klinkt.’ De nieuwe harp debuteert met Haydns Harpconcert in D, maar is straks bij al het orkestrepertoire inzetbaar. ‘Zij kan haar bijdrage leveren aan zowel klassiek als hedendaags repertoire. In dit laatste speelt de harp een veel grotere rol en is meer gelijkwaardig dan in klassieke orkestwerken. Dus geen begeleidende klanken voor wat extra kleur, maar een zelfstandige partij. Dat vind ik heel interessant om te doen. Als harpist kun je natuurlijk niet om het Franse repertoire heen. In Frankrijk was de harp altijd al aanwezig binnen de muziek, neem bijvoorbeeld Ravel of Debussy, die haar veel meer aan het woord laten dan hun Duitse tijdgenoten.’
Harp in de schijnwerpers
Straks zijn alle ogen van de concertbezoekers op de harpiste gericht. Dat maak je bij de harp niet vaak mee. Marieke Schoenmakers heef alle vertrouwen in het nieuwe instrument dat ze dankzij Karel Brevet bij philharmonie zuidnederland gaat bespelen. De eerste ervaringen met haar nieuwe instrument en de klank ervan zijn zeer positief. ‘Ik ben heel blij met deze nieuwe harp. Alles is precies zoals de bedoeling was. Deze harp belichaamt alles waar ik op had gehoopt.’
Denkt u erover na iets te schenken of na te laten en vindt u philharmonie zuidnederland daarvoor een mooie bestemming? Élke bijdrage is voor ons van grote waarde.
Schenken kan op diverse manieren, bijvoorbeeld in de vorm van een eenmalige gift, een periodieke donatie, een legaat of een schenking voor het leven. En ook met uw onderneming kunt u bijdragen.
U kunt schenken aan het orkest zelf of aan de Stichting Vrienden. Daarnaast heeft het orkest een eigen Fonds op naam, Het philharmonie zuidnederland Fonds. Alle drie beschikken over de culturele ANBI-status. Door deze culturele ANBI-status zijn er financiële en fiscale voordelen verbonden aan het schenken. Voor zowel u als uw bedrijf wordt geven hierdoor nog aantrekkelijker.
Voor meer informatie: www.philharmoniezuidnederland.nl/steunons en www.philharmoniezuidnederlandfonds.nl.
Ook kunt u vrijblijvend contact opnemen met onze relatiemanagers:
Maud Douwes: maud.douwes@philharmoniezuidnederland.nl en 06-12401230 en
Annemarie Borm: annemarie.borm@philharmoniezuidnederland.nl en 088-1660743.
