Stemmen de criteria zoals die in een ministeriele regeling zullen worden vervat overeen met de inzet van de sector/SBF tijdens het overleg dat in 2006 is gevoerd?
Beerkens: "De regeling is na goed overleg met de sector - de SBF - tot stand gekomen. De SBF heeft zich ingezet voor een eenvoudige regeling die goed rekening houdt met de enorme diversiteit van instellingen en toetst op de relevante kenmerken. De eerste indruk leert dat die inzet is beloond. Wel zal veel afhangen van de wijze waarop de toetsing in de praktijk zal plaatsvinden."
Wat zijn van de criteria die nu worden neergelegd de belangrijkste?
Beerkens: "Opvallend is naar onze mening de grote aandacht voor beleid ten aanzien van financiële reserves. Er zijn regels geformuleerd met betrekking tot vermogensvorming en bestedingsverplichting. Belangrijk zijn ook de precisering van de onafhankelijkheid van het bestuur, de nadruk op het belang van transparantie en de gelijkstelling van buitenlandse organisaties."
Wat gaan de nieuwe ANBI-criteria betekenen voor de sector? Een stimulans om beter verslag te leggen en organisatorisch nog doortimmerder voor de dag te komen?
Beerkens: "De betekenis van de regeling is dat alleen instellingen, die zich aan basisregels van goed bestuur houden en aantoonbaar het algemeen belang (willen) dienen, vrijstelling van successie- en schenkingsrecht krijgen. Maar veel zal, zoals gezegd, wel afhangen van de wijze waarop toetsing en controle worden georganiseerd. Wat de toename van de administratieve lastendruk betreft: die is wat ons betreft goed te overzien."
De nieuwe criteria zijn met name ook bedoeld om te waarborgen dat instellingen met een speciale belastingstatus gelden inderdaad ten algemenen nutte aanwenden. Er wordt in de nota van toelichting dan ook gesproken over een redelijke verhouding tussen het bedrag dat ten goede komt aan het goede doel en de gemaakte kosten. Verliest het CBF-keur hierdoor deels zijn relevantie?
Beerkens: "Het CBF-keur is slechts van toepassing op een deel van de ANBI's. Inderdaad: er wordt 'een redelijke verhouding' gevraagd. Dat zou in de praktijk kunnen betekenen dat de geest van het CBF-keur voor toetsing van dit criterium - dus alleen voor wervende instellingen - juist een bredere toepassing krijgt."
De belastingdienst in Den Bosch wordt belast met de beoordeling van aanvragen. Voorheen was hiervoor weinig mankracht beschikbaar. Is tijdens het overleg gebleken dat de capaciteit vergroot zal worden? Voor 1 januari 2008 moeten waarschijnlijk duizenden aanvragen beoordeeld worden.
Beerkens: "Wij hebben daar zelf ook enige zorg over. Het mag niet zo zijn dat de dienst terugvalt op de oude sterkte. In het overleg zijn hierover echter geen toezeggingen gedaan."
Download hier de ANBI-regeling en de nota van toelichting. In de editie van volgende week publiceert FM reacties op de nieuwe ANBI-regels van alle relevante partijen in de sector.