Afgelopen week stuurde minister Van Ardenne een kamerbrief uit over het beleidskader medefinanciering 2007 – 2010, dat ontwikkelingsorganisaties verplicht voortaan 25% van hun budget zelf te werven. Opvallendste passage in de brief is die waarin de minister aangeeft een aantal bezwaren van de sector niet mee te nemen in haar beleid. Tot ongenoegen van Partos, de branchevereniging van particuliere ontwikkelingsorganisaties. “Het lijkt erop dat de minister de bezwaren van de sector onvoldoende begrijpt.”
Op 26 januari vond op het ministerie van Buitenelandse Zaken een voorlichtingsbijeenkomst plaats over het medefinancieringsbeleid voor de komende jaren. Drie dagen daarvoor had Partos al een brief verzonden aan de minister waarin het haar bezwaren met betrekking tot het beleidskader en de annexen - waaronder het financieel reglement - uiteenzette. Die brief werd pas op 20 maart beantwoord, tot verbazing van Partos-directeur Marie-Trees Meereboer. “We zitten een maand voor de indiening van de aanvragen nieuwe stijl. Het was netter geweest wanneer dat antwoord vlotter tot stand was gekomen.”
Tijdnood
Nu de brief er dan eindelijk is blijken de suggesties van de sector bovendien grotendeels te zijn genegeerd. Desondanks is het beleidskader niet in steen gebeiteld. Het ministerie zelf morrelt namelijk nog steeds aan het nieuwe regime. “Dat stelt organisaties voor grote problemen tijdens hun aanvraag,” stelt Meereboer. “Er is een nieuw aanvraagstramien. Een ingevuld stramien zal ongeveer honderd formulieren en heel wat bijlagen omvatten. Er moet een karrevracht informatie op tafel gelegd worden. Toch wordt er vier weken voor indiening nog het een en ander veranderd aan dat aanvraagstramien en de criteria. Problematisch: doorgaans moet de aanvraag nog naar de drukker. Trek van die vier weken dus nog maar eens drie weken af. Tijdnood is het gevolg.”
Schijnobjectiviteit
Het nieuwe aanvraagstramien is ook om een andere reden niet in goede aarde gevallen bij Partos. Het is te uitgebreid, alles wordt gekwantificeerd. “Er worden appels vergeleken met peren en bananen. De objectiviteit van het ministerie is een schijnobjectiviteit. Niet alles is meetbaar. Niet de minutieuze informatieverschaffing zou voorop moeten staan, maar de inhoud. Kijk eerst naar de projecten, daarna komt de rest. We zijn ook niet gecharmeerd van het feit dat in het stramien alles wordt opgeknipt. Doorgaans vertonen de projecten van een ontwikkelingsorganisatie namelijk samenhang. In het stramien is daar weinig ruimte voor.”
Remweg verkort
Een ander bezwaar dat Partos naar voren heeft gebracht is dat niet alleen 25% van de middelen binnenkort uit eigen fondsenwerving moet komen, maar dat ook 25% van de publieksactiviteiten zelf moet worden gefinancierd. “De minister lijkt nogal gepreoccupeerd te zijn met dat percentage.” En dan is er nog de remweg – de periode die nodig is om na het stoppen van overheidssubsidies netjes een punt te draaien aan de committeringen van de organisatie – die verkort is van vier naar twee jaar. Meereboer: “De remweg bood voorheen de mogelijkheid om een stukje continuïteit te bieden. De kortere remweg is niet in overeenstemming met het langere termijn-karakter van projecten van hulporganisaties. Het risico bestaat nu dat contracten moeten worden opengebroken en organisaties als onbetrouwbare partner te boek zullen komen te staan.”
“Het lijk erop dat de verkorting van de remweg bezuiningsgedreven is en dat de minister onze bezwaren onvoldoende begrijpt,” zegt Meereboer. “
Slagveld?
Kunnen we dankzij het nieuwe beleidskader een slagveld verwachten in de ontwikkelingssector? Zullen er organisaties zijn die struikelen over de 25% eigen financieringsdrempel van de minister? Meereboer denkt dat het meevalt. “Die 25% kan gehaald worden uit heel wat meer bronnen dan de charitatieve sector alleen. Je ziet nu al dat er veel meer EU-subsidies worden aangevraagd en dat hulporganisaties nadrukkelijk bezig zijn met het mobiliseren van internationale samenwerkingsverbanden. Ik denk ook dat het met het ‘harder’ worden van de fondsenwerving wel meevalt. De ijver om fondsen te werven is wel groter en de vijver is weliswaar drukker bevist dan voorheen, maar mede omdat de blik ook buiten de sector wordt gericht valt het tot dusver met de excessen wel mee.”
Lees ook:
'Organisaties ontwikkelingshulp gedwongen tot heviger concurrentie'
'Kamer stemt in met nieuw medefinancieringsstelsel'