Wat is er met Truus en Wim gebeurd? Die vraag gonsde de afgelopen jaren door goede doelenland. Want Truus en Wim waren zoek. Deze fictieve personages staan model voor de duizenden particuliere initiatieven in ons land. U weet wel, mensen die op vakantie gaan naar Gambia en daar ter plekke besluiten een heel dorp aan drinkwater te helpen. Terug thuis kloppen ze u geld uit de zak voor hun eigen goede doel. Nee, dat bedoel ik niet denigrerend en bovendien mag ik dat zeggen: ik rammel zelf al jarenlang aan de portemonnee van iedereen in mijn buurt voor twee kleuterscholen in Malawi.
Maar goed. Over Truus en Wim waren de nodige zorgen gerezen. Hun aantal zou namelijk flink zijn geslonken. Een jaar of tien geleden konden ze nog geld aanvragen bij pakweg zeven of acht subsidieloketten. Alle grote medefinancieringsorganisaties hadden er een, speciaal voor kleine goede doelen. Dat moesten ze ooit van de minister. Maar toen dat niet meer hoefde, kozen ze al snel weer de eigen eieren voor hun geld.
Onder een grafsteen
Wilde Ganzen is nu zo’n beetje het enige overgebleven loket. Dat zette zich de afgelopen jaren dan ook schrap voor een massale toeloop van de Truus en Wims die hun kansen elders in rook hadden zien opgaan. Maar dat gebeurde niet. Zelfs niet een beetje. Dus was de vraag: waar zijn ze gebleven, onze Truus en Wim? Scenario een: ze hebben huilend hun project onder een grafsteen gelegd. Scenario twee: ze trokken een lange neus naar de subsidieloketten en zochten elders hun geld.
Afgelopen woensdag maakte onderzoeker Sara Kinsbergen goddank een einde aan de onzekerheid. Sara komt al meer dan tien jaar bij Truus en Wim op de koffie en zij heeft uitgezocht wat er is gebeurd. Scenario twee blijkt waar: in weerwil van de sluitende loketten is het aantal vrijwilligers met kleinschalige projecten gewoon doorgegroeid. Ze halen hun geld nu wat vaker op bij vrienden, familie en collega’s. En, interessant: bij vermogensfondsen. Die zijn het afgelopen decennium de tweede belangrijkste financier geworden van kleinschalig ontwikkelingswerk.
Stichtelijk woord
Dat vind ik fantastisch nieuws. Maar bij deze nieuwe rol, beste vermogensfondsen, horen ook verantwoordelijkheden. Daarom wil ik op deze plek een stichtelijk woord tot jullie spreken. Ik moedig jullie aan, ten eerste, om verder te kijken dan de Truus en Wim die toevallig bij jullie aankloppen. Steun niet alleen hen, maar investeer in alle Truus en Wims. Financier cursussen, workshops en uitwisselingsdagen waar de hele familie van kleinschalige ontwikkelingswerkers elkaar kan treffen en iets kan leren. Steun Partin, de brancheorganisatie voor kleine goede doelen. Ze doen met anderhalve man en een paardenkop fantastisch werk. Daar mag geld bij. Precies: van jullie.
Twee: steun de Truus en Wims die ongewone en innovatieve dingen doen, waarvoor ze niet gemakkelijk geld kunnen ophalen bij buurman Fred of collega Jannie. Die sponsoren toch het liefst een knuffelbaar kinderproject. En bij dezen maak ik schaamteloos van de gelegenheid gebruik om zo’n ongewoon project (niet van mezelf) in de etalage te zetten: de Basic Needs Basket van het Centre for Social Concern. Deze organisatie in Malawi, gerund door een sympathieke witte pater, rekent uit hoeveel geld een doorsnee huishouden nodig heeft om fatsoenlijk van te leven. Ze gaan letterlijk naar de markt om te polsen wat de mais- en visprijzen zijn. Hun data zijn goud waard voor journalisten, activisten, en vakbonden, die ze bijvoorbeeld gebruiken in de strijd voor hogere minimumlonen. De impact is enorm en heel veel geld is er niet gemoeid met de ‘basket’. Maar het is precies zo’n doel wat lastig verkoopt tijdens een kerstmarkt of benefietavond. Kortom, beste vermogensfondsen: wie van jullie gaat met ze in zee?
Willen is kunnen
Ik weet het, ik vraag nogal wat. Ik vraag jullie om verantwoordelijkheid te nemen voor het feit dat jullie de tweede belangrijkste financier zijn geworden van kleine goede doelen. Ik vraag jullie om je blik te verruimen. Om niet bij elk voorstel navelstaarderig te kijken of het precies binnen je eigen lijntjes past. Om te kijken naar het hele domein van kleinschalig ontwikkelingswerk en de gaten die daarin vallen. Jullie kunnen het, als je wilt.
nl
