NLFL-event over impact: ‘Wat zou jouw ideale opvolger doen?’

NLFL en partner ING hielden maandag een druk bezocht jaarevenement over Impact, in de Kunsthal in Rotterdam. Al in de aankondiging werd duidelijk gemaakt: het zal tijdens deze middag niet zozeer gaan over het meten van de impact, maar over het (om)denken en kritische vragen durven stellen. Zelfs het bestaansrecht van je organisatie ter discussie durven stellen. “Zijn we met ons goed doen ook echt goed aan het doen?” Deze confronterende vragen stelden de sprekers aan zichzelf én aan de zaal. Wat zou jouw ideale opvolger doen? Baukje Stam* deed verslag voor De Dikke Blauwe.

Sommige goede doelen zijn als de V&D: stuck in the middle

Organisaties drijven gaandeweg (veelal ongemerkt of onbedoeld) af van de kern van hun missie. Gijs de Vries, directeur Rode Kruis: ‘Impact maken is een bewegend doelwit. Je mag ervan uitgaan dat organisaties werken vanuit de beste intenties. Achteraf kun je pas goed beoordelen of het inderdaad goed en effectief was.’ Toen het Rode Kruis verweten werd de V&D onder de goede doelen te zijn, gingen de alarmbellen echt af. Tijd om keuzes te maken, en niet - zoals de V&D en voor hoeveel andere goede doelen geldt dat ook? - meer ‘stuck in the middle’ te blijven. Oorspronkelijke principes werden weer leidend en projecten moeten nu uitlegbaar bijdragen aan de missie van de organisatie. Helaas voor Henry Dunant en Mappa Mondo: ‘We zijn geen vakantieorganisatie en geen gezondheidsorganisatie, we zijn een humanitaire noodhulporganisatie’, aldus De Vries, die binnenkort wordt opgevolgd door Marieke van Schaik.

'Wij gaan het anders doen, wij gaan écht impact maken'

Een goed doel wordt gestart door iemand die zich kwaad maakt, die onrecht ziet en daar wat aan wil doen. Die mensen wil helpen die er alleen voor staan. Na een paar jaar met hart en ziel werken bemerk je dan toch dat er best veel aandacht gaat naar ‘bijzaken’ zoals jaarverslagen, ANBI, financiële administratie, enzovoort. Nina Schmitz (directeur van Movement on the Ground, een prototype bottom up-beweging gestart door Johnny de Mol die zelf iets wilde doen aan de vluchtelingencrisis op Lesbos) vertelde dat ook zij zich eerlijk de vraag stelt: hoe houd je het vuur brandend terwijl je schaalgrootte nastreeft? Is dit de paradox van institutionaliseren versus een beweging? Het antwoord is niet eenduidig maar bevat in ieder geval twee kernelementen: de pure drive van de initiatiefnemers blijvend koesteren én focus houden.

Behalen we ons doel door onze omzet te verhogen? Check je aannames!

Edith Kroese (managing director Avance Impact) hield een pleidooi om impact ‘Chefsache’ te maken bij goede doelen. ‘De vraag is niet meer of we impact meten en realiseren, maar in hoeverre we het doen’, aldus Kroese. Ook zij riep organisaties op om zichzelf de juiste vragen te durven stellen. Misschien wel juist de pijnlijke vragen, die wellicht je bestaansrecht in twijfel trekken. Wat wil je bereiken? Hoe bereik je dat het beste? Zit je nog op de juiste route?
En: vanuit welke aannames werk je en kloppen die nog? Die vraag heeft WNF zichzelf ook gesteld: ‘Bereiken wij met meer geld onze missie?’ Het antwoord luidde: eigenlijk niet! De Chief Engagement van WNF, Jalbert Kuiper, gaf een indrukwekkend inkijkje in de pijlers van de nieuwe koers. Niet meer ‘geef ons uw geld dan gaan wij er iets goeds mee doen’ (en ook niet innoveren om het innoveren trouwens), maar kaders formuleren die passen bij de doelen die je nastreeft. De vier toetsstenen die WNF geformuleerd heeft zijn: impactful (wat is de impact?), transformational (brengt het verandering?), bankable (is het iets dat uiteindelijk op zichzelf kan staan?) en scalable (is het op een later moment of op een andere plek ook haalbaar?). Dit heeft geleid tot andere manieren van werken en funden: samenwerken met anderen, bedrijven en investeringspartijen.

Heb ik vandaag het maximale bijgedragen aan het doel waarvoor ik werk?

Het vergt lef van directie en medewerkers om de vragen te stellen waar we allemaal mee zitten. En dan de eerlijke antwoorden geven. Heeft elke organisatie wel een goede veranderstrategie? Zijn wij de organisatie die dit probleem het beste kan oplossen? Is onze aanpak goed? Zijn er betere routes of (inmiddels) andere organisaties die beter zijn, waar we mee zouden kunnen samenwerken? The Hunger Project neemt zelfs donoren mee naar projecten die mislukt zijn, zo vertelde Annelies Kanis (directeur). Waarom werkt onze aanpak (trainingen in zelfdredzaamheid bij oplossen van chronische honger) hier niet en op andere plaatsen wel? Dat gesprek gaan ze aan met grote donoren. In het jaarverslag wordt er een hoofdstuk aan gewijd onder het motto: Vallen, leren, opstaan en weer doorgaan. 

Kortom: ga uit van je missie/droom en vraag jezelf steeds opnieuw af of je goed bezig bent. Daarvoor moet je statussen/meten en zo nodig je plannen durven herzien. Maak de eigen organisatie en jezelf ondergeschikt daaraan. Dat vraagt lef. Wie geen lef heeft, kan helemaal niets met impact als bewegend doelwit.  
 
*Auteur Baukje Stam is adviseur strategische marketing voor goede doelen en actief als vrijwilliger voor Nederland Filantropieland.

 




Het jaarlijkse event van Nederland Filantropieland, georganiseerd samen met NLFL-partner ING en gehost door de Kunsthal in Rotterdam. De middag werd geleid door Karl Raats (Vlaamse creativiteit expert). Info over sprekers en programma: klik hier