Na een periode van bezuiniging en consolidatie, wordt er eindelijk weer geïnvesteerd in cultuur. Dat valt te lezen in het nieuwe regeerakkoord. Maar, wordt er wel écht geïnvesteerd?
Goed nieuws is fijn. Het zorgt voor een positieve vibe en voor vertrouwen in de toekomst. Ook voor de cultuursector. Na een periode van bezuiniging en consolidatie, wordt er eindelijk weer geïnvesteerd in cultuur. Dat valt te lezen in het nieuwe regeerakkoord. Maar, wordt er wel écht geïnvesteerd? Want tegenover het extra budget voor cultuur staat ook een verhoging van het btw-tarief. En die focus op ‘Nederlandse’ identiteit? Zorgt dat niet juist voor vervreemding?
Met name gevestigde instellingen zullen profiteren
In de cultuurparagraaf van het regeerakkoord is te lezen dat de basisinfrastructuur wordt uitgebreid, zodat topinstellingen in binnen- en buitenland hun positie kunnen vasthouden. Als ik het goed lees, komt er dus meer budget voor de topinstellingen. Hier hebben de kleinere organisaties weinig aan. Verder blijft de Geefwet. Recent onderzoek van de VU toont echter aan dat met name de grote culturele instellingen hiervan profiteren. Een dubbel Mattheüs‐effect dus. Ik hoop dat de grotere instellingen hun ketenverantwoordelijkheid serieus gaan nemen. Verder vraag ik me nog af wat het verplichte bezoek van scholieren aan het Rijksmuseum (en het Parlement) betekent voor de kleine en middelgrote musea. Want het ging al niet goed met de regionale kleine en middelgrote musea, maar wat als alle scholieren dan ook nog eens hun museum overslaan ten faveure van een bezoek aan Amsterdam en Den Haag?
Cultuur minder toegankelijk?
En dan worden de musea en veel andere kunstinstellingen ook nog eens duurder, want er gaat een nieuw btw-tarief gelden, van zes procent naar negen procent. Naast de dagelijkse boodschappen wordt ook cultuur duurder en iemand betaalt deze rekening. De vraag is alleen wie: de kunstsector óf het publiek? En wat blijft er onder de streep dan nog van de investering over?
Dan nog dit. ‘Meer middelen voor het behoud en de ontwikkeling van volkscultuur...’ wordt expliciet benoemd en het punt over de ‘Nederlandse’ identiteit is het minst vaag en het langst. De Nederlandse normen en waarden moeten worden bijgebracht. Hierbij is de nationale canon leidend en zijn het leren van het Wilhelmus en het bezoeken van Rijkmuseum en Parlement verplicht. Verwacht het kabinet daadwerkelijk dat het bestuderen van een 16e eeuws Geuzenlied en het verplicht bezoeken van het Rijksmuseum jongeren meer bewust maakt van de Nederlandse nationaliteit? Ik denk dat het eerder afschrikt dan dat het voor meer draagvlak voor cultuur zorgt. Was er niet een meer eigentijdse manier waarop de Nederlandse normen en waarden worden bijgebracht? En moet dit echt opgenomen worden in een regeerakkoord?
Toch ben ik positief. Met name over de toonzetting. Enthousiast werd ik dan ook van de openingsparagraaf waarin benadrukt wordt dat cultuur ook bijdraagt aan de economie van Nederland. De cultuursector wordt geprezen om de nieuw aangeboorde geldstromen, het nieuw bereikte publiek en de verrassende samenwerkingsvormen. Hoera! Deze missie is echter nog niet voltooid! Ik hoop dan ook op een minister die juist ook op deze punten in zal zetten: innovatie in de sector, sectoroverstijgende samenwerkingen en het daadwerkelijk betrekken en behouden van een cultureel divers en jonger publiek. Dit is namelijk nog steeds hard nodig om de toekomst van de sector ook voor toekomstige generaties veilig te stellen. Gelukkig is de cultuurparagraaf nog niet helemaal geconcretiseerd. Ruim baan dus voor een minister met visie! ⇒Volgende week (26 oktober) verschijnt er i.v.m. een kort herfstreces geen DDB Journaal. Wel zijn er DDB Daily's: nieuwsoverzichten die dagelijks rond 12.00 uur verschijnen. Wilt u voortaan ook DDB Daily in uw mailbox ontvangen? Meld u aan voor een kosteloos abonnement:klik hier.
nl
