Roza en Alliander over transformatief vrijwilligerswerk

Lonneke Roza, assistent professor aan Rotterdam School of Management op het gebied van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen en Corporate Foundations, gaf samen met Claire De Haan, bestuurslid Alliander Foundation, op het congres een workshop over transformatief leren. Roza behandelde eerst een stuk theorie en daarna gingen de deelnemers samen aan de slag met twee casussen op het gebied van transformatief leren bij vrijwilligerswerk.
 
Roza stelt dat het doen van kortstondig vrijwilligerswerk ervoor kan zorgen dat medewerkers anders naar de wereld gaan kijken en hun handelen erop aanpassen. Hoe kunnen managers van corporate volunteering programma’s sturen op deze sociale impact bij medewerkers? Volgens Roza kan de transformative learning theory (afkomstig uit Amerika) daarbij helpen. De Alliander Foundation wilde graag meedoen omdat het hun missie is de medewerkers van Alliander te stimuleren zich te ontwikkelen door het doen van vrijwilligerswerk.
 
Transformatief leren
Roza legt uit: ‘Transformatief leren is een proces dat bestaat uit drie elementen: ervaring, reflectie en actie ondernemen. Ten eerste kunnen mensen een ervaring hebben, waarbij zij hun manier van kijken naar de wereld in twijfel gaan trekken. Zo kunnen medewerkers behoorlijk onder de indruk zijn van wat zij hebben meegemaakt tijdens hun vrijwilligersactiviteit. Zij zeggen tegen anderen: “Ik wist niet dat sommige mensen soms een week met niemand in contact komen”. Of: “Dat je van 50 euro per week moeten leven met twee kinderen.” Door middel van deze kritische (zelf)reflectie passen zij hun wereldbeeld(en) aan en krijgen ze vaak meer begrip en empathie voor een groep of situatie. Ze gaan vaak ook kijken naar hun eigen handelen: Zou ik dat zo nog wel moeten doen? Vervolgens is er een grote kans dat zij hun dagelijkse gedrag gaan aanpassen.’ Voor bedrijven is het belangrijk dat hun medewerkers zich goed kunnen verplaatsen in de klant. De ervaringen die zo worden opgedaan tijdens een dag vrijwilligerswerk, kunnen hieraan bijdragen.
Dit leerproces kun je als manager van corporate volunteering programma’s bij je medewerkers faciliteren en op deze manier zorgen voor social impact. 
 
Casussen
Na uitleg van de theorie gingen de deelnemers onder leiding van Claire de Haan van de Alliander Foundation in groepen aan de slag met twee casussen, waarbij een afdeling van een bedrijf een dag vrijwilligerswerk gaat doen. De groepen gingen in gesprek over wat je kan doen om de kans te vergroten dat de medewerkers iets leren van het vrijwilligerswerk. Mensen dachten eerst na over de volgende vragen: Welke impact zou je willen zien van het vrijwilligerswerk bij de vrijwilliger zelf? Wat voor diepere gevoelens, emoties, waarden, of betekenis zou je willen aanspreken bij de individuele medewerker of bij het team? 

 

Vervolgens werd er gekeken hoe je een pilot zou kunnen doen met transformative learning met een team dat vrijwilligerswerk gaat doen. Hoe kan je ze voorbereiden? Welke vragen stel je ze bijvoorbeeld vooraf? Wat laat je ze vooraf eventueel doen, lezen, of maken?
Hoe kan je de reflectie faciliteren? Welke vragen stel je de vrijwilligers bijvoorbeeld na afloop? Wat laat je ze invullen, maken, of bespreken? Hoe doe je dat? 

En tot slot: Wat moet je doen en/of regelen voor de pilot? Welke technieken kan je hiervoor gebruiken? 
Er kwamen waardevolle ideeën uit de werksessies. Transformatief leren staat in Nederland nog een beetje in de kinderschoenen, maar we zijn benieuwd of er Foundations zijn die het in de praktijk gaan toepassen. Tijdens een volgende bijeenkomst is het misschien mogelijk om hier voorbeelden van te presenteren.