nlWie is de sterkste en meest invloedrijke speler op de Nederlandse filantropische markt? Voetbalheld Johan Cruijff, loterijkeizer Boudewijn Poelmann of staatssecretaris Joop Wijn van Financïën? Of een outsider zoals Prinses Maxima? FM-lezers en -16 kiezen ook dit jaar hun 50 favorieten. De verkiezing sluit 9 maart.
SER-voorzitter Herman Wijffels werd vorig jaar door FM gekozen tot sterkste en meest invloedrijke speler op de Nederlandse markt. Zal hij het blijven? Wijffels verruilt binnenkort de SER voor een hoge functie bij de Wereldbank. Hij blijft met talloze nevenfuncties en een groot netwerk invloedrijk op de Nederlandse filantropische markt. Onlangs aanvaardde hij nog een adviesfunctie bij Net4Kids, the lovebaby van ondernemer Loek van den Boog (die in 2005 als 11e in de FM50 eindigde). Hoewel de Code Wijffels voor goed bestuur bij goede doelen breed wordt omarmd, lijkt de houdbaarheid ervan toch ook beperkt in de dynamische filantropische sector.
Weldoener
Is de opvolger van Wijffels bij de SER, de ING-bankier dr. Alexander Rinnooy Kan, een kandidaat? Deze erudiete en scherpzinnige sociaal-liberaal stond vorig jaar op een bescheiden 27e plaats in de FM50. In zijn nieuwe functie wordt zijn macht binnen de ‘civil society’ alleen maar groter. En wat pleit voor Rinnooy Kan: hij levert zijn riante topsalaris van €1,1 miljoen in voor een relatief bescheiden salaris van €130.000. Welke topondernemer zou dat doen? Welke CEO, die goed geboerd heeft met zijn opties, richt een eigen vermogensfonds op? Dat zijn er toch niet zo heel veel, althans zo lijkt het. Joop van den Ende deed het wel. Ook Dick Scheringa is schijnbaar een gulle weldoener, al betichten zijn critici hem wel van erg opzichtige ijdeltuiterij. Hij is geldschieter van de voetbalclub AZ en richtte zijn eigen Frisia Museum op. Opvallend is zeker ook de bijdrage van ondernemer-geldschieter Ton aan de Stegge, voormalig CEO van telecombedrijf Telfort, die de komende drie jaar met een bedrag van € 300.000 financier is van de Donateursvereniging.
Johan Cruijff
Nationaal icoon Johan Cruijff betoonde zich niet alleen een verlosser voor het vaderlandse voetbal, maar ook voor de onze filantropie. De filantropische sector lobbyde al jaren voor de volledige afschaffing voor belasting op schenkingen en nalatenschappen aan goede doel instellingen. Zonder succes. Staatssecretaris Wijn van Financiën was niet te vermurwen. “Geen financiële ruimte”, zei hij. Toen Cruijff eind vorig jaar, gesteund door de wakkerste krant van Nederland, liet weten dat ‘het toch belachelijk was dat zijn Cruijff Foundation 8% schenkingsbelasting moest betalen’ schafte Wijn het tarief in een oogwenk af onder het mom dat hij dat toch al van plan was.
En nu zijn naam toch gevallen is: Joop Wijn stond vorig jaar ‘met stip’ op een 49e plaats. Net voor hekkensluiter minister Jan Hein Donner van Justitie. Nadat Wijn het 8%-tarief had afgeschaft kwam hij in december met een aantal verstrekkende wijzigingen voorhet goede geven. De filantropische sector vond de bewindsman opeens wel heel erg hard hollen. “Haastwerk”, zo concludeerde Marnix van Rij (zie hierna).
Wijns baas minister Gerrit Zalm speelde zich onlangs ook in de kijker als een invloedrijk speler op de filantropische markt. Maar dan als schatkistbewaarder en ‘staatsfilantroop’ die de burgers opriep om de te hoge OZB-aanslag niet te betalen…
Boudewijn Poelmann?
Bestuursvoorzitter en oprichter Boudewijn Poelmann van Novamedia, de exploitant van een aantal goede doelenloterijen, werd vorig jaar niet vermeld in de FM50. Een misser, volgens de insiders. En daar is veel voor te zeggen, want Poelmanns loterijen behoren tot de grootste geldschieters van de filantropische sector. Sinds de oprichting van zijn loterijen is bijna 2 miljard euro (!) naar de beneficienten gegaan.
Vrouwelijke kandidaten
De filantropische markt wordt niet alleen bepaald door mannen. Integendeel zelfs. Steeds meer vrouwen komen op invloedrijke posities. Mechtild van den Homberg, directeur van de door Poelmann gefinancierde Stichting Doen, stond vorig jaar als eerste vrouw op nummer drie. Zij zou wel eens bedreigd kunnen worden door Esther Jacobs (8e) van de Donateursvereniging, die stug aan de weg blijft timmeren, en fiscaliste Ineke Koele (16e), die veel vermogende Nederlanders adviseert en ook regelmatig op de opiniepagina’s van toonaangevende bladen als het Financieele Dagblad publiceert. Dat geldt trouwens ook voor haar mannelijke ‘concurrent’, de voormalig CDA-voorzitter en fiscalist Marnix van Rij. Staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan zou ook wel eens hoge ogen kunnen gooien. Zij heeft allerlei initiatieven aangekondigd om het cultuurmecenaat te bevorderen. Maar sterke outsider is Prinses Maxima, die microkrediet op de wereldwijde agenda heeft gezet. Maxima is “hot”; microkrediet ook!
Life Time Award
Nieuw is dit jaar de aanvullende verkiezing van de man of vrouw die op basis van een lange carrière in de filantropie de "oeuvre-prijs" verdient. Kandidaten met stip? Rien van Gendt (5e FM50), executive director van de Van Leer Group Foundation, werd vorig jaar door de Council on Foundations in de VS als eerste buitenlander de ‘Distinguished Grantmaker Award’ toegekend. Ook CBF-directeur Jos Zwartjes (26e), die dit najaar met pensioen gaat, kan op een lange en verdienstelijke loopbaan bogen. En natuurlijk niet te vergeten de, ernstig zieke, filantroop en natuurbeschermer Paul Fentener van Vlissingen (in 2005 21e), die vorig jaar aan de vooravond van de G8-top met succes in advertenties de Engelse premier Tony Blair opriep de armoede en honger in Afrika te bestrijden. Wie zal het zeggen? U natuurlijk!
Hoe te stemmen?
Abonnees loggen in op de homepage van fm: www.fm-platform.nl en klikken op de rode stembanner links. De inschrijving sluit 9 maart.
14/5
