De kloof in fondsenland, of toch niet?

De kloof in fondsenland, of toch niet?
De kloof in fondsenland, of toch niet?
5 april 2017
Opinie | | Vermogensfondsen

Onze Top Story van vandaag gaat over de Forecast for Social Change and Human Rights Funders. Voor het derde jaar op rij komt netwerk Ariadne met een voorspelling voor het mondiale, maatschappelijke investeringsklimaat. De voorspelling is tot stand gekomen door inzet van zo'n 175 Europese grantmakers en filantropen en is bedoeld voor zowel gevers, fondsen, filantropen als voor het maatschappelijk middenveld. Behalve een mondiale scope heeft het rapport ook additionele hoofdstukken gewijd aan vier West-Europese landen, waaronder Nederland.
 
Wie het stuk over Nederland leest, herkent daarin een reeds eerder door Ariadne gesignaleerde trend: de Nederlandse samenleving raakt verder gepolariseerd. De recente verkiezingen lijken te demonstreren dat sociale, politieke en culturele tegenstellingen eerder zijn gegroeid dan afgenomen. Grantmakers en andere maatschappelijke investeerders maken zich zorgen over die kloof. Het spoort ze aan om nog meer energie te steken in projecten die juist de inclusiviteit bevorderen en tegenstellingen overbruggen.  
 
En daarbij laat zich volgens het Ariadne-rapport nog een andere kloof zien. Die tussen de financiers die gaan voor innovatie, verandering en social impact-first en de meer traditionele grantmakers, noem het ‘philanthropy old style’. Het rapport is over die ontwikkeling nogal zorgelijk, maar enige relativering is wel op zijn plaats. 
 
Om te beginnen is het Nederlandse maatschappelijke middenveld nog steeds een democratisch walhalla voor ondernemende burgers, die door de overheid geen strobreed in de weg wordt gelegd. Anders dan in grote delen van de wereld, waar sprake is van een ronduit beangstigende ‘shrinking space for civil society’ door dictatoriale leiders en regimes die als de dood zijn voor ondernemende burgers.
 
Verder is het prima dat er verschillende soorten van grantmaking naast elkaar bestaan. Niet elke fondsgevende organisatie heeft de kennis of middelen om zelf een ‘changemaker’ te zijn. DDB-columnist Henk van Stokkom schreef hier recent een prikkelend cursief over onder de titel ‘Disruptie? Disruptie? Ga nou eens gewoon financieren man!’ Van Stokkom: ‘Vermogensfondsen dienen het werk van anderen mogelijk te maken. Negenennegentig van de honderd vermogensfondsen zijn niet opgericht, noch ingericht, om zelf oplossingen te bedenken, laat staan die uit te voeren. En dat hoeft ook niet. Er zijn genoeg mensen met verstand van zaken die financiering zoeken. En durf dan als vermogensfonds eens wat vaker organisatiefinanciering te geven…’
 
De groeiende kloof die Ariadne signaleert in het fondsengevende Nederlandse landschap kan zo ook gezien worden als een gezonde vorm van diversiteit: philanthropy is in the eye of the beholder. Hoe je er echter ook naar kijkt: in elk scenario is betere samenwerking en communicatie vereist om optimaal van elkaars sterkte te profiteren. Ook dat is ‘changemaking’.
 
►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.