nl
Willemijn Dupuis is initiatiefnemer van KinderrechtenNU en van het Nederlands Genootschap van Kinderburgemeesters. Als iemand die zich de laatste twintig jaar vooral met de rechten van ouderen heeft beziggehouden, leek het DDB-Expert Marc Wortmann juist verrassend om haar te interviewen voor De Dikke Blauwe.
Wat is de betekenis van het VN Kinderrechtenverdrag in jouw werk?
'Wat heeft een kind nodig om veilig, gezond en kansrijk op te groeien? Die vraag moet wij onszelf allemaal stellen, maar ook het kind. Dat laatste is niet vanzelfsprekend, dat moeten wij stimuleren.
Wij leggen een fundament bij kinderen om stevig in de schoenen het leven in te stappen. Het verdrag bestaat uit voorzienings-, beschermings- en participatierechten. De uitvoering en het naleven van het verdrag is een opdracht aan de samenleving. Wat betekenen die rechten in de opvoeding van een kind in het hier en nu? Hoe vertaal je die rechten naar het leven van ieder kind? Wie is verantwoordelijk voor uitvoering en naleving van het verdrag? Dat is niet alleen de overheid die het verdrag heeft geratificeerd, het is de samenleving: iedere ouder, opvoeder, verzorger, hulpverlener.'
Wat betekent kinderparticipatie voor jullie?
'Participatie is niet alleen vragen naar de mening van een kind… maar tijd en ruimte geven om die mening te leren vormen en over dat eigen verhaal te kunnen praten, te vertellen, weten wie er voor je zijn en bij wie je terecht kunt om hulp te vragen. Beseffen dat je er nooit alleen voor staat! Het zijn de ‘Tools for life’. Met onze methode willen we kinderen een gedegen voorbereiding geven op een verantwoord leven met elkaar in een vrije samenleving; burgerschapsvorming.
Nederland scoort internationaal niet goed qua kinderparticipatie: we staan tussen de 50e en de 60e plaats. Dat komt omdat we te snel afvinken. We houden kinderen de microfoon voor en vragen hen iets en dat is het dan. We schrijven dat op, binden er een strik omheen en hebben de mening van een kind. En dat is nu juist de valkuil. De kinderen die ons nodig hebben, moeten die microfoon kunnen vinden.'
Wat zijn de belangrijkste activiteiten van KinderrechtenNU?
'KinderrechtenNU heeft een methodiek ontwikkeld voor kinderen van de basisscholen in de groepen 6 en 7. Daarmee kunnen zij hun leven en leefomgeving in kaart brengen, erover praten en om hulp vragen als het even niet goed gaat. Dit werkt positief op het vertrouwen voor een kind om zich te uiten en weten bij wie ze terecht kunnen. In dit proces zien zij ook wat anderen nodig hebben en kunnen daaraan bijdragen. Preventie, participatie, burgerschapsvorming vanuit kinderen zelf zijn de kernwoorden van onze aanpak. We kiezen voor kinderen in de leeftijd van 9-11 jaar omdat zij open en ontvankelijk zijn om te verkennen, herkennen, verantwoordelijkheidsgevoel te ontwikkelen ten opzichte van zichzelf en dat van de ander.
KinderrechtenNU biedt ook een training aan om kinderrechtencoach te worden. De training is bedoeld voor professionals in de jeugdgezondheidszorg en in de gemeenten om samen met het schoolzorgteam de kinderen te begeleiden. Essentieel is het verhaal van het kind boven tafel te krijgen en daar opvolging aan te geven.
Met bovenstaande als basis monitort de jeugdgezondheidszorg ieder kind en kan zo nodig interventies op maat initiëren. En de gemeente krijgt hiermee input voor jeugdbeleid op maat.'
Wat is een kinderburgemeester?
'De gemeente nodigt kinderen van groep 7 uit zich beschikbaar te stellen voor kindergemeenteraad en kinderburgemeester. Deze kinderen kunnen ongevraagd en gevraagd de gemeente adviseren over wat kinderen samen nodig hebben voor een kindvriendelijke omgeving. Dit is een project dat we aanbieden aan gemeenten. Daaraan gekoppeld bieden we een online Platform van Kinderburgemeesters aan. Alle gemeentes met een kinderburgemeester krijgen toegang tot het platform. Het verbindt de kinderen. Hun goede ideeën, ervaringen en plannen kunnen er eenvoudig gedeeld worden. Het platform biedt de kinderburgemeesters en hun begeleiders de kans om op afstand samen te werken als dat logistiek zo uitkomt of om (nationale) gezondheidsredenen het beste is.
Het platform is ook uitermate geschikt voor het stellen van vragen. Aan elkaar maar juist ook aan andere kinderen. De kinderburgemeesters krijgen zo de mogelijkheid om veel meer kinderen en scholen te betrekken bij hun activiteiten. Daarnaast is er een eigen online raadszaal en parlement van kinderburgemeesters waar ze de kinderminister van Democratie en elkaar digitaal kunnen ontmoeten, kunnen stemmen en overleggen. 88 gemeenten hebben een kinderburgemeester aangesteld en we willen dat verder uitbreiden met als doel het duurzaam verankeren van kinderparticipatie. Gemeenten kunnen hiervoor een ondersteuningspakket krijgen met verschillende niveaus van begeleiding.'
Kun je iets vertellen over de samenwerking met Professor Jan Willems?
'Hij is de eerste hoogleraar Rechten van het kind. Aanvankelijk was hij mijn leermeester en later mijn sparringpartner. Hij de wetenschapper, ik de doener in het omzetten naar de praktijk. Ik kan altijd een beroep op hem doen. Samen zetten we ons in om kinderrechten te vertalen naar de opvoeding van kinderen, de uitleg over wat nodig is en waarom dat nodig is en dat vanaf de prenatale ontwikkeling. Betekenis geven aan de preventieve bedoeling van het Verdrag inzake de Rechten van het kind voor iedere ouder, opvoeder, verzorger en hulpverlener.'
Wat zijn jullie verdere plannen en wat hebben jullie daarvoor nodig?
'Samen met de Hogeschool Utrecht, lectoraat Jeugd, werken we verder aan de opleiding van kinderrechtencoach. Onderzoek in samenwerking met TNO, Verwey Jonker Instituut en de Erasmus Universiteit is in voorbereiding. Als we ons doel bereiken leert ieder kind op 6700 basisscholen participeren, en om dat te realiseren is een groot bedrag nodig. Daarnaast kinderparticipatie vormgeven in 355 gemeenten, waarbij kinderen van de basisscholen een kindergemeenteraad vormen. En de kinderparticipatie ook landelijk verbinden via het online platform. We zijn altijd op zoek naar partijen die ons willen steunen en die daarmee elk kind de kans geven te mogen oefenen in de samenleving en mee te helpen bouwen aan een betere samenleving.'
Auteur Marc Wortmann is zelfstandig adviseur en tevens aan De Dikke Blauwe verbonden als Expert Onderzoek en als programma-manager van het Corporate Foundations Forum.
Wilt u meer bijdragen van zijn hand lezen? Klik hier.
