‘In Gold We Trust’. Elke keer dat ik een (meestal) jongere met dit logo groot op jas of trui zie lopen, vraag ik me - heel belegen - af waar het naar toe moet met de wereld. In Goede Doelen Land leven we met de gedachte dat we samen verantwoordelijk zijn voor een gezonde maatschappij. De mens is een groepsdier, dus dat we voor elkaar zorgen lijkt logisch. Dat dit in de praktijk niet zo is, weten we ook. Dat de rijken in de afgelopen pandemie vooral rijker zijn geworden - de rijkste tien mannen (!) op aarde hebben bij elkaar een verbijsterend vermogen van 1,5 biljoen dollar - en de armen armer, helpt niet. De obsessie met geld en bezit lijkt alleen maar toe te nemen. Eerst zorgen dat je je eigen schaapjes op het droge hebt, en pas eens om je heen kijken. Of zelfs dat niet.
De gedachte dat je moet werken voor je geld lijkt steeds minder gangbaar. Rijk wordt je door te investeren en vermogen te laten renderen. De gedachte klinkt eng, maar is wel mede te danken aan hoe ons belastingstelsel is ingericht. In de - zeer goed opgebouwde - VPRO serie Sander en de Kloof uit, gaat presentator Sander Schimmelpenninck on der andere in op het feit dat arbeid zwaarder belast word dan vermogen. Hij neemt onder andere de woningmarkt, het onderwijs en de zorg onder de loep. En concludeert dat de mensen met vermogen een steeds grotere voorsprong nemen op de mensen die dat niet hebben.
Schimmelpenninck groeide op op een kasteel (wat hij in de toekomst ook zal erven), hoefde niet te lenen om te studeren, kreeg aandelen en de welbekende jubelton om zijn eerste huis te komen. En nu hij eind dertig is en hem duidelijk is welke voordelen hij geniet doordat zijn ouders vermogen hebben, maakt hij zich zorgen over de kloof die hij ziet ontstaan. Het feit dat iemand met al deze privileges zich voor de camera durft af te vragen of dit wel eerlijk is, geeft hoop. Waar enerzijds de beweging ‘zorg vooral goed voor jezelf’ gaande lijkt, staan er steeds meer rijken en superrijken op die pleiten voor een meer faire verdeling van vermogen.
Morris Pearl, former managing director at Blackrock and chairperson of the Patriotic Millionaires said: “There is no defending a system that endlessly inflates the wealth of the world’s richest people while condemning billions to easily preventable poverty. We need deep, systemic change, and that starts with taxing rich people like me.”
Tijdens het afgelopen World Economic Forum in Davos stuurden meer dan 100 miljonairs en miljardairs een brief met de boodschap Tax Us Now. Deze superrijken uit verschillende landen wijzen op een analyse van de Fight Inequality Alliance dat met een faxheffing van 2% per jaar voor miljonairs en 5% voor miljardairs, er genoeg geld beschikbaar komt om 2,3 miljoen mensen uit armoede te halen, de hele wereld van vaccins voorzien worden en voor 3,6 miljoen mensen toegang tot gezondheidszorg te geven. Wilt u deze brief lezen? U bevindt ‘m op www.intaxwetrust.org. Dat zou ik nou graag op truien terug zien!
Names de redactie,
Karlijn Renzenbrink
Coördinerend redacteur