De gele hesjes in de boardroom

Bedrijven worden steeds vaker door het publiek ter verantwoording geroepen als er ontevredenheid heerst. Denk aan thema’s als privacy, beloningen, dividendbelasting, energietransitie, gezondheid en sociale ongelijkheid. De hardhandigheid van dat ter verantwoording roepen neemt flink toe, ook in de politiek weet men wat dat betreft van wanten. Waar dit geluid eerst primair van de linkervleugel kwam, blaast men nu ook aan de rechterzijde een aardig deuntje mee. De reactie van bedrijven is vaak dat dit populisme, kippendrift en scoringsdrang van politici is. En eerlijk-is-eerlijk: daar hebben ze voor een belangrijk deel gelijk in! 
 
Maar het is wél de realiteit. Je ervoor afsluiten heeft dus niet zo veel zin. Onze premier sprak zich ook al uit dat topmensen van Nederlandse multinationals zich vaker moeten laten zien in de media. Dat moet de moeizame relatie die er op het moment is tussen bedrijfsleven en samenleving (én de politiek) herstellen. Rutte riep bedrijven op zich te verbinden. ‘Engageer op een breder front, word zichtbaar. Ga naar talkshows en praat met journalisten.’ Communicatiestrategen Bartho Boer en Cees van Riel schreven er onlangs ook nog een uitstekende opinie over in Het Financieele Dagblad.
 
En ja, natuurlijk is interactie belangrijk (en dat kan beter), maar het gaat uiteindelijk níet om een communicatie-trucje. De basis moet kloppen. En daar schort nog wel wat aan. Ik heb het van nabij gezien: bedrijven kennen hun klanten en markten, maar hebben vaak een schokkend gebrek aan feitenkennis, inzicht en gut feelingin hoe de samenleving functioneert en zich ontwikkelt. Laat staan wat dat kan betekenen voor hun eigen license to operate.
 
Het recent verschenen pleidooi van een werkgroep van ervaren commissarissen, verbonden aan AWVN (Algemene Werkgeversvereniging Nederland) en het Nationaal Register, is dan ook verfrissend. In een vlog en whitepaper pleit men er voor om ‘mens en maatschappij’ hoger op de agenda in bedrijven en organisaties te zetten. 
 
Terecht constateert men dat gedrags- en governancecodes (en ook de eigen bias) bestuurders en commissarissen aanzet tot focus op financiën, verantwoording, benoeming en beloning, auditing en risicobeheersing. Dit leidt te vaak tot ‘ticking-the-box’ gedrag en potentieel tot minder aandacht voor markt- en organisatieontwikkeling – en zelden tot oog voor de relatie met de samenleving. 
 
Men pleit dan ook voor aanpassing van de huidige Corporate Governance Code, die binnenkort aan revisie toe is. Volgens mij een welkome stap. Maar pas op: ook dit kan leiden tot ‘ticking-the-box’-gedrag – het èchte verschil gaat gemaakt worden door mensen. Een diversere samenstelling van de top leidt pas echt tot resultaat. Daarbij mag de discussie niet verengd worden tot culturele achtergrond of gender, zoals nu gebeurt. Daar is méér voor nodig. Nee, ik pleit niet voor de entree van de Gele Hesjes in de Boardroom, maar wel voor meer mensen aan boord die gevoel hebben voor wat er speelt in de samenleving!  Lees daarover meer in eerdere Tweels Tweaks: hier en hier. 
 
► Wilt u alle columns van Marc van den Tweel teruglezen? Klik hier.