nl
Hoe zijn jullie de fraude op het spoor gekomen?
Van Berkel: "De rapportages over 2007 waren te laat, ze kwamen pas in het najaar 2008 binnen. Naar aanleiding van deze rapportages hebben we een aantal vragen gesteld, die onbevredigend werden beantwoord. Na het nodige bellen, bezoeken en heen en weer praten groeide het wantrouwen. Dat wantrouwen was de reden om de forensische afdeling van KPMG Brazilie te vragen om ter plaatse onderzoek in te stellen. Tijdens dat onderzoek was de medewerking stroperig. Het bleek bijvoorbeeld moeilijk om toegangscodes van computers te krijgen."
Er is een aanzienlijke fraude geconstateerd. Hoe is dit geld verdwenen?
Van Berkel: "Het ging in de jaren 2006-2008 aanvankelijk om kleine bedragen. Maar de bedragen die de vijf medewerkers van het kantoor elkaar toeschoven werden steeds groter. Dan moet je denken aan oneigenlijke salarisverhogingen, onterechte declaraties en het opnemen van hoge voorschotten. Onthutsend is dat alle medewerkers deelnamen aan de fraude en daarover ook overlegden. Het bestuur van NLR Brasil heeft gefaald in haar toezichthoudende taak."
De hamvraag is natuurlijk hoe u de weggelekte gelden weer terug gaat krijgen.
Van Berkel: "Wij hebben het bestuur van de organisatie in Brazilië laten weten dat we binnen twee weken een voorstel verwachten over hoe men verwacht het geld terug te betalen. We hebben meegedeeld dat we ons alle rechten voorbehouden. Dus ook de juridische weg staat nog open. Maar ik wil daar niet op vooruitlopen. Laten we eerst de reactie van het bestuur afwachten."
Het verdampen van ruim vier ton zal door de donateurs van de Leprastichting niet met gejuich worden ontvangen.
Van Berkel: "Het is inderdaad heel slecht nieuws voor mensen die ons geld toevertrouwen voor leprabestrijding. We hebben inmiddels een brief gestuurd naar al onze donateurs, waarin we uitleggen wat er gebeurd is en wat we gaan doen. Op deze brief zijn al veel reacties binnengekomen. De teneur van het grootste deel van de reacties is dat men geschokt is, maar wel positief over onze aanpak. Ongeveer 10% van de reagerende donateurs stopt met doneren."
Zal de affaire gevolgen hebben voor de wijze waarop de Leprastichting met partners in het buitenland samenwerkt?
Van Berkel: "De Braziliaanse samenwerking was eigenlijk al een bijzondere. Want doorgaans werken we met eigen vestigingen. NLR Brasil was een onafhankelijke lokale NGO. Al enige tijd terug hebben we besloten om in landen waar we grote programma's hebben naast de reguliere controle de boeken volledig te laten doorlichten door een externe gerenommeerder accountant. Naar aanleiding van deze zaak hebben we besloten dat te intensiveren en in alle landen te gaan doen. We zijn inmiddels ook strikter over de aanlevering van rapportages. Die moeten op tijd en volledig zijn, voor we opnieuw geld overmaken. Zoals Ronald Reagan al zei: trust, but verify. Daarnaast zijn we in Brazilië bezig met een structuurwijziging. We zijn begonnen met de voorbereidingen om een vestiging op te zetten."
Zie ook: www.leprastichting.nl
