Morgen wordt in Rotterdam de eerste Social Impact Bond van Nederland gelanceerd, een initiatief van de gemeente Rotterdam, ABN AMRO, Start Foundation en de Buzinezzclub. Het project gaat honderdzestig werkeloze jongeren ondersteunen op het gebied van onderwijs en werk.
Social Impact Bonds worden in de Verenigde Staten en Groot Brittannië al lange tijd succesvol ingezet. Het zijn contracten waarbij private investeerders investeren in een maatschappelijk project. De investeerders krijgen uitbetaald door een overheid op basis van de resultaten die door het maatschappelijke project worden geboekt. Een formule die Jos Verhoeven, directeur van Start Foundation, al jarenlang aanspreekt. ‘Toen de overheid een jaar of vier geleden grote bezuinigingen aankondigde, heb ik in een artikel in het FD opgeroepen nieuwe financieringsvormen te bedenken om de bezuinigingen op te vangen. Ik opperde het idee van een nationale investeringbank, maar daarna bleef het lange tijd stil. Vervolgens ben ik zelf gaan kijken naar de voorbeelden in Amerika en heb gesprekken gehad met partijen hier in Nederland. Dat verliep vrij moeizaam, omdat nog niet iedereen goed begreep wat de methodiek precies inhield. Wellicht was het toen nog iets te vroeg.’
‘Apetrots’
Eén van de partijen met wie Verhoeven destijds sprak, was de gemeente Rotterdam. ‘Die had op dat moment dezelfde ideeën, maar liep tegen allerlei barrières aan. Toen het leek vast te lopen op uitvoering, hebben we Society Impact ingeschakeld. Zo werd een klein netwerk gevormd en zijn we gaan praten over een gericht onderwerp: jeugdwerkeloosheid. Samen met ABN AMRO Social Fund hebben we nu besloten definitief in te stappen. En daarmee is de eerste Social Impact Bond in Nederland nu een feit. Daar zijn we apetrots op.’
Risico nemen
Verhoeven zit al in de startblokken voor de tweede SIB. ‘Ik ben al in gesprek met een partij voor de tweede. Maar vooral wil ik collega’s overtuigen om dit model te overwegen. Ik geef toe, het is niet gemakkelijk door alle wet- en regelgeving in Nederland en je moet soms wat kunstgrepen toepassen, maar dit is een prachtige samenwerking tussen overheid en filantropie. Stel dat de aanpak mislukt, dan is de overheid geen geld kwijt. Lukt het wel, dan heeft de overheid revenu en delen wij daarin mee, omdat we risico hebben genomen. Met deze financieringsmethode wordt filantropie ten volle benut. Met de bereidheid enig risico te nemen, dat wel.’
‘Traditionele sector’
Het zal de komende tijd nog geen SIB’s gaan regenen, vermoedt Verhoeven. ‘We werken natuurlijk wel in een tamelijk traditionele sector. Een sector die veelal wacht tot de ideeën worden aangereikt, die het vermogen in stand wil houden en haar eigen criteria krampachtig vasthoudt. Maar voor wie bereid is zelf actief aan de slag te gaan, is dit een prachtige manier om projecten van de grond te krijgen. Nogmaals, ik ben er apetrots op.’
(Social) Impact