Volgens Prof. dr. Th. Schuyt - die in het artikel "Hoera, een crisis" uit het februari/maart nummer van het Vakblad Fondsenwerving aan het woord komt - is er nog weinig onderzoek gedaan naar ‘major donors' in Nederland. Uit Amerikaans onderzoek zou volgens Schuyt blijken; "... dat een lage aandelenmarkt lagere inkomsten uit legaten met zich meebrengt. " Ik heb het drie keer gelezen, maar zo staat het er echt. Schuyt, even verderop in het artikel; "Maatschappelijk aanzien en zelfwaardering zijn zeer broos als je naar de waarde van geld kijkt. Geld is hooguit een middel. Door het inzetten van kapitaal bereikt men eeuwigheidswaarde. De financiële crisis kan juist leiden tot een vlucht naar filantropie!". Rasoptimist dus.
In TROUW van 4 maart stond een stuk van de hand van Rob Goudzwaard, Leida Rijnhout en Lou Keune onder de titel ‘Het Appèl van Antwerpen'. Een stuk dat steun heeft van Herman Wijffels, Jan Pronk en nog een handvol namen die u wellicht bekend voorkomen. Een Appèl in drievoud. Een stuk waarvan ik me kan voorstellen dat je er als beleidsmaker weinig mee kunt. Als je tenminste een beetje een praktische inslag hebt.
Deel 1 van het Appèl eindigt met; "Een fundamentele bezinning is nodig over welke keuzes nu mogelijk en nodig zijn, in plaats van automatisch de weg van nog meer milieu verwoestende en ongelijkheid bevorderende materiële consumptie in te slaan. Wij bepleiten keuzes gericht op een duurzame, solidaire en vreedzame samenleving." Deel twee eindigt met; "Minder materiële en energie verslindende consumptie ten voordele van investeringen in het sociale, humane en natuurlijke samenlevingskapitaal."
Maar meteen even doorbijten naar het einde van de drieslag (erg populair sinds het aantreden van Obama); "De technologie moet van die eenzijdige dienstbaarheid verlost worden door ze in de eerste plaats aan te wenden voor ecologisch behoud en de groei in de richting van meer duurzaamheid."
Op de een of andere manier bleef na lezing van het Appèl bij mij een gevoel hangen dat hoogmoed tegenwoordig ook na de val komt. In de Alliance (www.alliancemagazine.org ) van maart 2009 lees ik dat; "Family, independent and public foundations in the U.S. experienced an average 28 per cent decline in asset values last year..." en die cijfers komen van de Council on Foundations ( www.cof.org ). Dat is bijna 6 jaar bestedingen ‘down the drain' (vijf procent van het vermogen per jaar).
Het Commonfund (www.commonfund.org ) onderzocht de university endowment fund gegevens in de V.S. en concludeerde dat zij over de periode juli, augustus, september en oktober 2008 gemiddeld 22,5% van het vermogen waren verloren.
Die lijst met cijfervoorbeelden is vrij makkelijk aan te vullen. Ook met voorbeelden uit Nederland. Maar de conclusie blijft hetzelfde. De cijfers zijn beroerd en worden allengs slechter. Geen enkele reden voor grappig of rustgevend optimisme. En voor wat betreft het plotseling opkomende visionaire denkwerk achteraf geldt dat nog meer of nog grotere wolken van woorden ook geen oplossing gaan bieden. Er lijkt een tekort aan doendenkers.
Vrouwen en mannen die visionaire zinnen verzinnen en er gewoon aan beginnen.
Filantropen
Doendenkers
12 maart 2009
Opinie | Henk J.Th. Stokkom, van | Filantropen