Een afgeladen Nieuwspoort was afgelopen donderdag 17 november het decor voor een memorabele bijeenkomst. Memorabel door drie bijzondere mensen die op een indrukwekkende manier de uitdagingen van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking schetsten. Memorabel ook omdat tijdens het symposium Bart Romijn afscheid nam als directeur van Partos, de Nederlandse branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking. Acht jaar lang heeft hij bevlogen, inspirerend en verbindend Partos op de kaart gezet als innovatieve, invloedrijke en impactvolle organisatie in een bruisende sector.
Kiza Magendane, politicoloog, NRC-columnist en denker over macht, ontwikkelingssamenwerking en migratie beet de spits af. Hij bepleitte dat ontwikkelingsorganisaties zich nog meer dan zij nu doen kunnen toeleggen als verbinder tussen de problemen en de mogelijkheden van het mondiale Noorden en Zuiden. Ook benoemde hij het belang om de rol te pakken van ‘stemverheffer’ van mensen naar wie te weinig wordt geluisterd, inclusief bezorgde Nederlandse burgers. “Wees niet alleen koopman en dominee, maar ook sociaal werker”. Kitty van der Heijden, Directeur-Generaal Internationale Samenwerking van het Ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte de voortdurende noodzaak om het bestrijden van armoede, ongelijkheid en fragiliteit centraal te blijven zetten. Zij benadrukte ook het belang van beleidscoherentie voor duurzame ontwikkeling en de noodzaak van Nederland en de Europese Unie om de eigen consumptie en ontwikkeling niet ten koste van kwetsbare groepen en landen te laten gaan. “We moeten veel royaler over de brug komen met steun voor onder andere vaccins en klimaatmaatregelen.”
Hoop
Bart Romijn begon met de samenvatting van zijn eigen verhaal in één woord: Hoop. Ontwikkelingssamenwerking als boodschap van hoop via het bieden van humanitaire hulp daar waar rampen plaatsvinden. Hoop via samenwerking voor duurzame ontwikkeling en het verminderen van onze eigen voetafdruk in de wereld, aansluitend bij de oproep van Kitty van der Heijden voor meer beleidscoherentie voor duurzame ontwikkeling. En hoop voor mensen die niet gehoord of onderdrukt worden, door samen met hen op te komen voor hun rechten. Van de talrijke hoopvolle ontwikkelingen die hij presenteerde lichtte hij er één nadrukkelijk uit, het initiatief van de ministers van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking voor robuust feministisch buitenlandbeleid. Een beleid dat niet beperkt is tot gendergelijkwaardigheid, maar ook op het rechtzetten van scheve machtsverhoudingen die het gevolg zijn neokoloniale, patriarchale en neoliberale mechanismen. “Het overbruggen van de kloof tussen de bevoorrechten en de gemarginaliseerden is wereldwijd, maar ook in Nederland, een prioriteit voor maatschappelijke organisaties.”
Na afloop van het symposium werd uitgebreid stilgestaan bij wat Bart Romijn voor Partos en de sector heeft betekend. De voorzitter van Partos, Hans Bruning, sluit af met: je zadelt ons wel op met een extra uitdaging voor de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking: een opvolger te vinden die in jouw schoenen past en die ontwikkelingssamenwerking met net zoveel verve weet uit te dragen.”
Bart Romijn heeft een afscheidsboek gemaakt ‘Kwetsbaar en krachtig: acht jaar samenwerken in ontwikkeling’ die tijdens het symposium werd gepresenteerd. In het boek deelt hij, als rasoptimist en teamplayer, zijn persoonlijke gedachten, reflecties en stemmingen over zijn tijd als directeur van Partos tussen aankomst (2014) en vertrek (2022).