Is er een aspect aan goede-doelenorganisaties dat onethisch gedrag kan bevorderen?

ROTTERDAM – Leidt het goede tot het kwade? Dit is – eenvoudig gezegd – de vraag die ten grondslag ligt aan het proefschrift van Isabel de Bruin. Zij promoveerde medio februari aan de Erasmus School of Management. Mishandeling, uitbuiting, fraude, corruptie, pesten: onethisch gedrag zien we ook bij goede-doelenorganisaties. Kan de perceptie van goedheid verklaren waarom goede-doelenorganisaties zich soms zo gedragen?
‘Het goede kan tot het slechte leiden’, zegt De Bruin in Erasmus Magazine. Zij rept van het halo-effect. ‘Als de missie, de waarden die achter de missie zitten en de betrokken mensen verheerlijkt worden door de mensen binnen de organisatie, oftewel: als die goedheid door hen wordt geïdealiseerd, is er een kans dat onethisch gedrag niet gezien of weggerationaliseerd wordt.’
Ondanks allerlei checks and balances komt onethisch gedrag nog steeds voor. Volgens De Bruin kan een organisatie haar waarden belangrijker vinden dan de wet. Ze wijst op Greenpeace die de straat opgaat, terwijl wegen blokkeren verboden is. ‘Greenpeace denkt dat de regels breken nodig is om de overheid te overtuigen dat ze meer voor het klimaat moet doen.’